08/07/2025 | Đội ngũ Bridgestone
Bạn có biết phanh tang trống và phanh đĩa trên xe ô tô khác nhau như thế nào không? Vì sao đĩa phanh càng được ưu tiên và được đưa vào sử dụng nhiều hơn? Mỗi loại phanh đều có những điểm yếu ưu tiên? Cùng Bridgestone tìm hiểu ngay nhé!
1. Hệ thống phanh xe ô tô
Hệ thống phanh trên ô tô hiện nay bao gồm: cơ phanh và dẫn động phanh. Trò chơi chính của hệ thống phanh đó là tốc độ giảm dần và tạm dừng chuyển động của ô tô.
Hoạt động của hệ thống phanh xe ô tô dựa trên sự kiện tạo ra giữa 2 mặt để xảy ra tình trạng giảm tốc độ và dừng bánh xe xọc.
Cụ thể, một bộ phận của xe đạp yên ngựa chứa má phanh, trong đó có một bộ phận quay gắn với bánh xe trục vít. Khi ta lái xe đạp phanh, phanh má sẽ tiếp tục căng thẳng với phần quay thông qua các cơ cấu của hệ thống động cơ và ma sát giữa 2 bộ phận này sẽ giúp làm chậm hay dừng lại.
2. Ưu điểm của phanh đĩa trên ô tô
Cấu tạo phanh đĩa
Khác với phanh trống, phanh đĩa được tạo cấu hình từ các thành phần chính sau: disk, má và cùm. Trong đó, phần phanh sẽ được gắn vào bánh xèo và quay theo bánh xe. Các phần phanh còn lại sẽ luôn bao gồm phanh má và hệ thống pít-tông thủy lục, không được ốp vào 2 bên phanh đĩa. Phần lớn các dòng xe này sẽ được hiển thị bằng cách cố định phanh phanh.
Ưu điểm và nhược điểm của đĩa phanh trên xe
Nguyên lý hoạt động của phanh: Khi đang lái xe đạp và phanh, các pít-tông dầu sẽ đẩy má phanh sạch tiến về phía đĩa phanh và ma sát sẽ được tạo ra khi phần má và đĩa phanh tiếp xúc với nhau. Do đó, tốc độ quay của bánh xe sẽ chậm lại hoặc dừng lại tùy chọn phanh của người lái xe.
Ưu điểm
- Hiệu quả phanh cũng cao hơn nhiều so với phanh tang trống
- Off hơn so với phanh trống
- Được thiết kế giúp giảm nhiệt tốt giúp tăng thời gian sử dụng, dễ dàng kiểm tra và sửa chữa
Nhược điểm của đĩa phanh
- Các chi phí cao khác bao gồm: lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa, cũng như thay thế...
- Thiết kế sẽ làm cho các bề mặt dễ bị hư hỏng bởi các tác nhân bên ngoài (như bụi, cát, đất...) trong quá trình chạy xe
- Phù hợp với ô tô dòng
3. ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA PHANH TANG TRỐNG
Về phía cơ bản, cơ chế tạo phanh sẽ bao gồm phanh trống và phanh má. Trong đó, phần phanh trống bên ngoài gắn với bánh xe xẹp và không quay theo bánh xe. Phần má phanh lại nằm ở bên trong và tiếp theo là giác giác trực tiếp với bề mặt của phanh để tạo sự an toàn. Được biết thì 2 phanh màn hình cánh cung gắn ở 2 bên sẽ có phần trên cố định và phần bên dưới có thể điều chỉnh được.
Tuy nhiên, để kết hợp giữa má và trống phanh với nhau, hệ thống này vẫn cần đến bình xi-lanh con và lò xo điều chỉnh.
Nguyên lý hoạt động: Khi bạn lái xe đạp và phanh, bình xi-lanh con lúc này sẽ thúc đẩy 2 má phanh ra ngoài thông qua thủy lực và lò xo điều chỉnh. Từ đó, 2 phanh má sẽ trực tiếp căng thẳng với phanh trống ở bên ngoài tạo ra ma sát giúp cho bánh xe quay chậm đến lúc dừng lại.
Ưu điểm
- Chi phí thấp so với phanh đĩa: lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế...
- Phanh tang trống có cấu hình đơn giản cũng nên dễ bảo dưỡng, sửa chữa hay thay thế...
- Thiết kế nguyên khối nên tránh các tác động của môi trường, bên ngoài, ảnh hưởng đến thời gian sử dụng lâu hơn
Nhược điểm
- Hiệu quả phanh sẽ thấp hơn so với phanh đĩa, nhất là khi cưỡng bức phải gấp gấp hoặc chuyển tiền...
- Thiết kế khối nên chịu nhiệt độ cao
- Khối lượng lớn hơn so với đĩa phanh
- Phù hợp với các ô có khối lượng lớn như: xe khách, xe tải...
- Lớp vật liệu dùng để làm bề mặt ma sát được tạo ra từ ami-ăng (amiăng) hoặc từ các chất hợp chất của ami-ăng - đây là chất gây ra một số bệnh ung thư trên cơ thể người nên đã bị cấm sử dụng từ những năm 1980.
4. Phanh đĩa hay phanh trống là tốt
Phanh tang trống từng được xem là tiêu chuẩn trên xe hơi nhiều thập kỷ trước. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, phanh đĩa đang tăng dần thay thế phanh tang trống. Bởi vì lí do là phanh đĩa sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội hơn như: kết cấu kỹ thuật, trọng lượng hay chỉ đơn giản là bạn không phải thường xuyên tăng và điều chỉnh phanh.
Thực tế thì hầu hết các dòng xe cỡ nhỏ hạng A tại Việt Nam như: Hyundai Grand i10, Kia Morning, Toyota Wigo, Vinfast Fadil... vẫn đang sử dụng kết hợp cả phanh đĩa (mở trước) và phanh tang trống (mở sau) vừa đảm bảo được cấp độ mềm bảo đảm an toàn cho người dùng tiêu dùng.
Trong khi đó, các dòng xe thuộc phân khúc cao hơn, giá thành thiện hơn như: Toyota Vios, Toyota Fortuner, Vinfast Lux A2.0 và SA2.0, Hyundai Santa Fe, Hyundai Tucson, Mazda CX-5, Mazda CX-8 hay Mazda 3, Kia Cerato... đang bị phanh đĩa cả trước và sau. Và có thể là loại đặc sản đĩa, đĩa thông gió hoặc như đĩa hệ thống từng dòng xe.
Hy vọng qua những thông tin trên, bạn đã biết những ưu điểm và nhược điểm của phanh tang cũng như phanh đĩa. Cùng theo dõi Bridgestone để biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác nữa nhé!