Hệ thống treo trên ô tô: Cấu tạo và các loại hệ thống treo độc lập, phụ thuộc

Chia Sẻ

14/07/2025 | Bridgestone Team


Hệ thống treo trên ô tô đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối chặt chẽ giữa các bộ phận với nhau, có chức năng nâng đỡ và chịu tải trọng xe, giảm sự rung lắc, hạn chế độ vặn của thân xe. Việc lắp đặt hệ thống này không chỉ giúp xe vận hành ổn định mà còn mang lại trải nghiệm êm ái, an toàn và thoải mái cho tất cả mọi người ngồi trên xe. Để hiểu rõ hơn về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống treo trên ô tô, hãy cùng Bridgestone tham khảo thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.

MỤC LỤC BÀI VIẾT

Hệ thống treo là gì?

Cấu tạo hệ thống treo trên ô tô

Công dụng của hệ thống treo trên xe ô tô

Nguyên lý làm việc của hệ thống treo

Đối với hệ thống treo độc lập

Đối với hệ thống treo phụ thuộc/không độc lập

Các loại hệ thống treo trên ô tô

Hệ thống treo độc lập

Hệ thống treo phụ thuộc

Hệ thống treo bán độc lập

Hệ thống treo cân bằng

Hệ thống treo là gì?

Hệ thống treo là bộ phận kết nối khung xe ô tô với bánh xe và với hệ thống khung gầm, được đặt ở phía trên và phía dưới cầu trước, cầu sau của xe, giúp xe chuyển động êm ái, ổn định và giảm rung lắc khi đi qua các mặt đường không bằng phẳng. 

Ngoài ra, hệ thống treo còn được sử dụng để truyền các lực và momen từ bánh xe lên khung hoặc vỏ xe, đảm bảo đúng động học bánh xe.

Hệ thống treo là gì

Hệ thống treo ô tô đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển động của toàn bộ thân xe (Nguồn: Sưu tầm)

>> Xem thêm:

- Cảm biến áp suất lốp ô tô (TPMS) là gì? Nên mua cảm biến van trong hay ngoài?

- Bơm lốp xe ô tô bao nhiêu cân đúng chuẩn? Các lưu ý khi bơm lốp xe ô tô

- Tại sao phải nắm rõ thông số lốp ô tô và những điều cần lưu ý

Cấu tạo hệ thống treo trên ô tô

Cấu tạo hệ thống treo trên ô tô bao gồm 3 bộ phận chính là đàn hồi, giảm chấn và dẫn đường. Mỗi bộ phận sẽ phụ trách một nhiệm vụ riêng biệt, cụ thể như sau:

- Bộ phận đàn hồi: Bộ phận này được trang bị trên xe ô tô với nhiều hình thức khác nhau như lò xo, lá nhíp, thanh xoắn hay khí nén. Nhiệm vụ của bộ phận này là hấp thụ các dao động từ mặt đường, làm giảm tác động của sức nặng lên khung xe, từ đó giúp bánh xe di chuyển êm ái và ổn định hơn.

- Bộ phận giảm chấn: Hiện nay có hai loại chính là giảm chấn thủy lực (giảm dao động bằng lực ma sát giữa các lớp dầu lỏng) và giảm chấn ma sát (giảm chấn thông qua ma sát giữa các lá nhíp). Bộ phận giảm chấn có nhiệm vụ hạn chế dao động của bánh xe và thân xe một cách nhanh chóng, đảm bảo cho bánh xe bám đường tốt hơn. Nhờ đó có thể tạo ra chuyển động êm ái và ổn định hơn, giúp việc lái xe trở nên thoải mái hơn. 

- Bộ phận dẫn hướng: Đây là bộ phận quan trọng trong hệ thống treo trên ô tô, chịu trách nhiệm điều khiển độ dao động của bánh xe theo phương thẳng đứng, đảm bảo động học của xe. Ngoài ra, bộ phận dẫn đường còn có chức năng tiếp nhận, truyền lực và momen từ bánh xe lên khung và vỏ xe giúp xe di chuyển ổn định hơn. Có hai loại dẫn hướng phổ biến là loại dùng nhíp (đối với xe tải) và loại dùng tay đòn (đối với xe con).

>> Xem thêm:

- Có nên lắp cảm biến áp suất lốp cho ô tô không?

- Tìm hiểu về hệ thống kiểm soát lực kéo và cân bằng điện tử

Công dụng của hệ thống treo trên xe ô tô

Với sự kết hợp nhịp nhàng và chặt chẽ của 3 bộ phận chủ chốt, hệ thống treo có thể đảm nhận được nhiều vai trò khác nhau. Hệ thống này vừa đảm nhận nhiệm vụ trong việc chịu sức nặng của xe, vừa là bộ phận đảm bảo bánh xe chuyển động theo phương thẳng đứng. Ngoài ra, hệ thống treo còn góp phần đảm bảo độ bám và ma sát giữa bánh xe với mặt đường. Nhờ đó, người lái có thể linh hoạt trong mọi tình huống như tăng tốc, vào cua, phanh hay chuyển hướng. Không chỉ vậy, bộ phận này cũng giúp xe có thể vận hành êm ái và ổn định, đảm bảo an toàn và sự thoải mái nhất cho người ngồi trong xe.

Hệ thống treo ô tô

Hệ thống treo giúp xe có thể vận hành êm ái và ổn định, mang lại sự thoải mái cho người ngồi trong xe (Nguồn: Sưu tầm)

>> Xem thêm: Những điều bạn cần biết về xếp hạng giới hạn tốc độ

Nguyên lý làm việc của hệ thống treo

Về cơ bản, hệ thống treo hoạt động dựa trên sự tương tác giữa các bộ phận như cần lò xo, giảm chấn, điều khiển... trong quá trình vận hành. Khi xe di chuyển trên những cung đường gồ ghề, bánh xe sẽ tác động trực tiếp với mặt đường, từ đó các rung động sẽ được tạo ra. Lúc này, lò xo sẽ nén và hấp thụ những rung động đó.

Sau đó, bộ phận giảm chấn sẽ kiểm soát độ nảy của lò xo để giúp xe không bị rung lắc quá mức. Đồng thời, trong quá trình này, cần điều khiển và thanh cân bằng hoạt động để giữ bánh xe luôn thẳng đứng so với khung xe. Từ đó hạn chế nguy cơ lật và đổ cho xe. Để hiểu rõ hơn về nguyên lý làm việc của hệ thống treo trên ô tô, hãy tham khảo các ví dụ cụ thể sau đây:

Đối với hệ thống treo độc lập

Lấy ví dụ về cách thức hoạt động chung của hệ thống treo động lập trong trường hợp phía bên phải và bên trái của xe ô tô tác động với phần đường gồ ghề. Lúc này, do xe sử dụng hệ thống treo độc lập nên không có sự kết nối giữa 2 bánh xe. Chính vì vậy, chuyển động nâng lên chỉ xảy ra ở bánh xe trái, không ảnh hưởng đến bánh xe phải.

Khi bánh xe và mặt đường tác động lên nhau, lò xo nén và bộ giảm chấn ở giữa khớp nối với khung chính sẽ hấp thụ chấn động đó. Độ cứng của giảm chấn và lò xo sẽ duy trì lực ma sát của bánh xe với mặt đường để giúp xe cân bằng và ổn định hơn.

Đối với hệ thống treo phụ thuộc/không độc lập

Trong trường hợp xe gặp tác động ở bánh xe trái như đã nói ở hệ thống treo độc lập phía trên. Đối với loại hệ thống treo phụ thuộc, các cặp bánh xe đối diện liên kết với nhau qua một trục đặc hoặc trục sống có lò xo lá. Vì vậy, khi lực tác động khiến bánh xe trái bị nâng lên, chuyển động giữa bên phải và bên trái sẽ ảnh hưởng lẫn nhau, đồng thời lò xo lá sẽ duỗi ra và hấp thụ chấn động của 2 bánh xe.

>> Xem thêm:

- Thước lái ô tô là gì? Nguyên nhân nào khiến thước lái ô tô bị hỏng?

- Tầm quan trọng của cân chỉnh thước lái và cân bằng động lốp xe

Các loại hệ thống treo trên ô tô

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại hệ thống treo ô tô, có thể kể đến như:

Hệ thống treo độc lập

Ở hệ thống treo độc lập, các bánh xe không có sự liên kết với nhau, do đó khi chuyển động sẽ không có sự va chạm giữa bánh xe này đến bánh xe phía đối diện. Nhờ đó giúp giảm thiểu sự ảnh hưởng của các dao động từ mặt đường đến toàn bộ thân xe, đồng thời tăng cường độ bám đường và khả năng kiểm soát xe khi vào cua. 

Hệ thống treo độc lập có cấu tạo phức tạp với trọng tâm xe khá thấp, nhưng lại mang đến khả năng bám đường tốt cùng cảm giác lái êm ái và thoải mái hơn khi vận hành. Vì thế, hệ thống treo độc lập được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, với những kiểu hệ thống treo độc lập nổi bật như MacPherson, đa liên kết (multi-link), tay đòn kép (double wishbone)…

Hệ thống treo độc lập

Hệ thống treo độc lập MacPherson (Nguồn: Sưu tầm)

Hệ thống treo phụ thuộc

Đây là loại hệ thống treo mà hai bánh xe cùng trục được liên kết với nhau bởi một trục cứng hoặc dầm. Đối với hệ thống treo phụ thuộc, khi một bánh xe di chuyển lên xuống thì bánh xe còn lại cũng bị ảnh hưởng và di chuyển theo. Hệ thống treo này có cấu tạo đơn giản, độ bền cao, khả năng chịu tải lớn và ổn định khi vào cua. Tuy nhiên, các xe được trang bị hệ thống treo phụ thuộc thường có độ êm ái kém, ít linh hoạt hơn so với các hệ thống khác. Những kiểu hệ thống treo phụ thuộc thông dụng hiện nay như hệ thống treo liên kết Satchell, lá nhíp, liên kết Watt…

Hệ thống treo bán độc lập

Hệ thống treo bán độc lập còn được biết đến với tên gọi khác là hệ thống treo chùm xoắn. Hệ thống treo này cho phép các bánh xe chuyển động riêng lẻ nhưng vẫn có ảnh hưởng đến nhau. Hệ thống treo bán độc lập thường xuất hiện phổ biến ở dạng thanh xoắn (torsion beam) kết hợp cùng thanh cân bằng (stabilizer bar).

Hệ thống treo bán độc lập

Hệ thống treo bán độc lập (Nguồn: Sưu tầm)

Hệ thống treo cân bằng

Hệ thống treo cân bằng thường được trang bị trên các dòng xe tải nặng, đặc biệt là xe tải 3 cầu trở lên. Hệ thống được bố trí ở giữa hai cầu chủ động liên tiếp, tạo ra một cơ chế thăng bằng, giúp tăng khả năng chịu tải trọng xe và sự ổn định khi xe di chuyển trên các cung đường gồ ghề hoặc khi vào cua.

Có thể thấy, hệ thống treo trên ô tô ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, hiệu suất và trải nghiệm lái xe. Việc hiểu rõ về hệ thống treo và bảo dưỡng định kỳ là điều cần thiết, góp phần nâng cao trải nghiệm lái, đảm bảo chiếc xe vận hành tốt và đảm bảo sự an toàn cho mọi người ngồi trong xe. 

Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, người lái xe nên chọn loại lốp xe phù hợp với dòng xe đang sử dụng. Việc này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất xe và tối ưu hóa trải nghiệm lái. Nếu bạn cần một giải pháp hiệu quả để kiểm soát áp suất lốp, hãy đến các cửa hàng Bridgestone gần nhất để được kiểm tra và tư vấn chuyên sâu về áp suất lốp cho xe của bạn.

Bridgestone là một trong những thương hiệu lốp xe uy tín đến từ Nhật Bản, tự hào cung cấp nhiều dòng sản phẩm chất lượng cao như Turanza, Alenza, Ecopia, DuelerPotenza, đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhiều hãng xe, từ phổ thông đến hạng sang.

Không chỉ vậy, Bridgestone còn là đối tác cung cấp lốp chính thức cho nhiều hãng xe danh tiếng như BMW, Mercedes-Benz, Toyota, Honda, Ford và Hyundai. Điều này thể hiện năng lực nghiên cứu cũng như cam kết của Bridgestone trong việc mang đến những sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế đến tay người tiêu dùng toàn cầu.

Vui lòng liên hệ với Bridgestone để được tư vấn thêm về các loại lốp xe và dịch vụ bảo dưỡng:  

📧https://www.facebook.com/Bridgestonetirevietnam/

📞 1900 54 54 68

 

-- Media Image Component Here --

-- Promotion Component Here --